Het Oversticht
Het Oversticht adviseert over de ruimtelijke kwaliteit van onze leefomgeving met een focus op omgevingskwaliteit, erfgoed en duurzaamheid. De organisatie is gehuisvest in een tweetal prachtige pakhuizen Aan de Stadsmuur in Zwolle. Een deel van de pakhuizen is gebouwd in de 18e eeuw en het geheel is een Rijksmonument. Erfgoed dus, een hele passende locatie voor Het Oversticht.
Bouwkundig, installatietechnisch en op het gebied van duurzaamheid waren de panden verouderd en de werkomgeving voldeed niet meer aan de huidige wensen. Daarnaast had Het Oversticht minder ruimte nodig doordat er meer hybride wordt gewerkt. Natuur en Milieu Overijssel, een organisatie waar Het Oversticht veel mee samenwerkt, zocht andere kantoorruimte en dit werd door beide organisaties als een kans gezien om gezamenlijk in de pakhuizen kantoor te gaan houden.
Het werkveld van beide organisaties vroeg om een zorgvuldige verduurzaming van de panden. Het eindresultaat moest echt een visitekaartje worden. De verbouwing en verduurzaming moeten een voorbeeld zijn van hoe je een Rijksmonument meeneemt naar de toekomst en in de energietransitie.
Dat is bij monumentale gebouwen niet eenvoudig. Je wilt de historische gelaagdheid niet verliezen door allerlei onderdelen van het gebouw in te pakken ten behoeve van isolatie. En je wilt niet overal installaties in het zicht op een plek waar ze misstaan. Hoe isoleer je erfgoed zonder het karakter te verliezen? En hoe pas je nieuwe installaties op een zorgvuldige manier in?
Het karakter van de pakhuizen hebben we als uitgangspunt genomen voor het ontwerp. Grote open ruimtes met mooie houten balklagen aan de plafonds. De gevels en daken van de twee gebouwen zijn aan de binnenzijde geisoleerd, de bestaande monumentale kozijnen zijn behouden gebleven en voorzien van achterzetramen. De rondhouten balken aan de plafonds zijn in het zicht gebleven en bepalen de sfeer van de ruimtes. De ruimtelijke kwaliteit van de historische panden is dus nog steeds goed zichtbaar. Zelfs beter dan voorheen, omdat een aantal dichte wanden is gesloopt die de beleving van de grote open ruimtes belemmerde.
Op het gebied van de installaties is er het nodige gewijzigd. De gasgestookte cv is vervangen door een elektrische warmtepomp. De installaties hebben een plek gekregen in de oude fietsenstalling die tegen de stadsmuur is aangebouwd. Subtiel vormgegeven roosters zorgen voor luchttoevoer en luchtafvoer. De kanalen voor de installaties in het pand zijn zichtbaar en in kleur gecoat. De installaties verstoren het historische karakter niet.
De stookkosten zullen door de verbouwing drastisch naar beneden gaan. De investering voor de verduurzaming is echter stevig. Het is een investering in de lange termijn. Terugverdientijden zijn gemiddeld 10 jaar.
Het verduurzamen van monumentale gebouwen is dus kostentechnisch en esthetisch een uitdaging. In een bouwteam, bestaande uit de opdrachtgever, aannemer, installateur en onze Studio als architect, zijn diverse varianten onderzocht en oplossingen ontwikkeld die kwalitatiefgoed passen bij het Rijksmonument en binnen budget te realiseren zijn. Zorgvuldige detaillering is daarbij essentieel. Als de details kloppen en met aandacht zijn gemaakt ervaarjede kwaliteit van het ontwerp. Mensen kunnen het vaak niet benoemen, maar voelen het wel.
De nieuwe werkomgeving is ook echt een visitekaartje geworden. Op de begane grond staan interactie en samenwerken centraal. Een eet-werkcafé en vergaderruimtes staan in open verbinding met elkaar. Op de verdiepingen zijn werkplekken voor communicatie en concentratie gerealiseerd. Op meerdere verdiepingen zijn de twee pakhuizen met elkaar verbonden. Crossovers zijn dus letterlijk mogelijk. Hoe hoger in het gebouw hoe rustiger het wordt. Op zolder komen stiltewerkplekken in een bibliotheek met boeken van beide organisaties.
Voor de kleuren en materialisering van het interieur hebben we ons laten inspireren door de huisstijlen van beide organisaties. De kleuren bleken goed bij elkaar tepassen. De basis is natuurlijk, rustig en tijdloos. Kleur en patronen hebben we toegevoegd in de inrichting, het meubilair. Aan het interieur wordt een laag toegevoegd met beeldmateriaal, schilderijen, beplanting en accessoires. De identiteit van beide organisaties wordt hierdoor zichtbaar.
Het resultaat is een duurzaam, toekomstbestendig en inspirerend Rijksmonument. Twee pakhuizen waarin alle medewerkers en bezoekers zich welkom zullen voelen.
Oplevering | 2025 |
Interieur | Studio Groen+Schild, Adende interieurbouw |
Opdrachtgever | Het Oversticht, Zwolle |
Constructeur | Ingenieursbureau Gadella |
Bouwkunding aannemer | Van Wijnen Harderwijk-Zwolle en BITE Installatie |
Fotograaf | Mike Bink |